احمد دیناری، سرپرست اداره کل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان خراسان شمالی در یادداشتی نوشت: بیست و هشتم آبانماه فرصتی بود تا میزبان و همراه معاونت صنایعدستی و هنرهای سنتی وزارت میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی در سفری یکروزه به مقصد شهرستان راز و جرگلان در استان خراسان شمالی باشم و در بدو ورود به شهر یکه صعود (یکه سعود هم نوشته میشود) و بعد استقبال فرماندار، با دعوت وی در کورس پاییزه و محلی اسبدوانی که به مناسبت یادبود شهید راه سلامت؛ عبدالجلیل غیادی که خود نیز از پیشکسوتان حوزهی پرورش، آموزش و مسابقات اسبسواری و اسبدوانی بود حاضر شدیم. برنامهای فوق العاده، ساده و پر از هیجان. گروههای مختلف سوارکاری با اسب هایی با نام های زیبا همچون: کبوتر، خوشبخت، آینازگل، کرال، رخش صحرا، ساری قیز، سردار، تیزپا، محک، قزل قوش، آتاخان، دلبا، جانان، نازبانو و ... در کورس شرکت کرده بودند و فضایی پر از شور، شوق و هیجان در بین تماشاگران که اغلب زنان و مردان ترکمن محلی بودند جریان داشت. با توجه شناخت کلی و قبلی ام از ظرفیت های توسعه نوعی خاص از گردشگری با نام گردشگری اسب در استان خراسان شمالی بهویژه در منطقهی راز و جرگلان، بجنورد، سملقان و شیروان، جرقه نگارش یادداشتی جدید با عنوان گردشگری اسب در ذهنم خطور کرد، ظرفیتی راهبردی و تا حدودی مغفول مانده برای توسعه پایدار گردشگری در استان خراسان شمالی؛ گنجینه فرهنگها.
اسب در فرهنگ مردم خراسان شمالی، بهویژه در میان اقوام ترکمن، کرمانج و ترک، جایگاهی ویژه دارد. ترکمنهای این خطه قرنهاست که به پرورش نژادهای اصیل اسب ترکمن از جمله «آخالتکه» و «یُموت» شهرت دارند. این نژادها که از معروفترین و نجیبترین اسبهای دنیا به شمار میروند، بخش مهمی از هویت قومی و فرهنگی مردم منطقه را تشکیل میدهند و هر ساله مسابقات اسبدوانی و آیینهای سنتی مرتبط با اسب در شهرستانهای مختلف آن همچون بجنورد، مانه و سملقان و راز و جرگلان برگزار میشود که علاوه بر ایجاد شور و نشاط اجتماعی، می تواند گردشگران داخلی و خارجی زیادی را به استان جذب کند.
طراحی و اجرای بسته های سفر ویژه تحت عنوان گردشگری اسب توسط دفاتر خدمات مسافرتی و گردشگری استان های کشور برای بازدید و حضور در اینگونه رویدادهای چندوجهی و جذاب می تواند درآمدساز باشد. البته دفاتر فعال در استان خراسان شمالی نیز باید دست به طراحی و اجرای این نوع بسته های سفر خلاقانه زده و بستر ورود گردشگران مختلف داخلی و خارجی را به استان و مناطق پرظرفیت مهیا کنند.
این قبیل رویدادها نهتنها جنبه ورزشی دارند، بلکه بستری ارزشمند برای معرفی فرهنگ بومی، موسیقی محلی و صنایعدستی مرتبط با اسب فراهم می کنند.
قطعا با برنامهریزی اصولی توسط دفاتر خدمات مسافرتی و البته همکاری، همراهی و مشارکتبخش دولتی، عمومی و جامعه میزبان، امکان طراحی تورهایی فراهم خواهد شد که گردشگران ضمن اقامت در اقامتگاههای بومگردی محلی، دیدار از کارگاهها و فروشگاه های صنایع دستی، سوار بر اسب ترکمن یا کرمانجی شوند و تجربهای منحصربهفرد از طبیعت و فرهنگ ایرانِ دیدنی بهدست آورند.
در سالهای اخیر، ایجاد باشگاههای سوارکاری در شهرهای بجنورد، شیروان، اسفراین و آشخانه، همچنین فعالیت مزارع پرورش اسب ترکمن در مناطق ترکمننشین، زیرساختهای اولیهای برای توسعه این شاخه از گردشگری فراهم کرده است. از سوی دیگر، برگزاری جشنوارههایی چون «فرهنگ اقوام»، «جشنواره اسب و آیینهای بومی» توسط اداره کل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان، شهرداری ها، نهادها و جوامع محلی، نقش مؤثری در معرفی این ظرفیت به سرمایهگذاران و گردشگران داشته است.
بنابراین، توسعه گردشگری اسب میتواند به رونق مشاغل محلی همچون زیندوزی، نعلسازی، تولید و فروش صنایعدستی، صنعت غذاهای محلی و سنتی، ورزشهای بومی، خدمات دامپزشکی و اقامتگاههای بومگردی منجر شود و افزون بر آن، ظرفیتهای آموزشی و پژوهشی در زمینه تربیت مربی، پرورشدهنده و راهنمای گردشگری اسب میتواند مسیر اشتغال جوانان استان را هموار کند.
مسلماً مسیر توسعه و تقویت این نوع از گردشگری بدون چالش نبوده و مسائلی چون کمبود مسیرهای ایمن و استاندارد سوارکاری، ضعف در تبلیغات بینالمللی، محدودیت حملونقل هوایی و ریلی و فقدان بستههای سفر سازمانیافته از جمله موانع توسعه این نوع از گردشگری هستند و ایجاد دهکدههای گردشگری اسب، راهاندازی مدارس سوارکاری بینالمللی و برگزاری جشنوارههای سالانه، حمایت از بخش خصوصی و تسهیل سرمایهگذاری در این حوزه میتواند شتاب توسعه این شاخه خاص از گردشگری را چندبرابر کند.
در یک جمعبندی کوتاه و در پایان این یادداشت تأکید میکنم که در دنیای امروز که گردشگران بیش از هر زمان به دنبال تجربههای اصیل و متفاوتاند، خراسان شمالی این فرصت را دارد تا با صدای سم اسبهای ترکمن و کرمانجی، چهرهای تازه از گردشگری ایران را به جهان معرفی کند؛ چهرهای که در آن سنت، طبیعت و نجابت اسب در قالبی مدرن و پایدار به هم میرسند و ما در اداره کل میراثفرهنگی، گردشگری و صنایعدستی استان خراسان شمالی برنامههایی برای آن داریم که بهمرورزمان آنها را خواهید خواند، خواهید شنید و خواهید دید.
انتهای پیام/
نظر شما